صندوق امانات چیست؟
صندوق امانات بانکی جایی امن برای نگهداری اموال، اشیاء قیمتی و اسناد با ارزش می‌باشد. اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌توانند با مراجعه به شعب بانک ارائه دهنده این خدمت اقدام به اجاره‌ی یک ساله‌ی این صندوق‌ها نمایند. با استفاده از این صندوق‌ها می‌توان اطمینان داشت که اشیای گران‌بهایی که شاید نگهداری‌شان در منزل چندان امن به نظر نیاید در بانک‌ها و با خیال راحت برای هر زمان که بخواهیم نگهداری شوند. با این حال اگر چه اکثر بانک‌های موجود در سطح شهر در قبال دریافت هزینه‌ای به‌صورت سالیانه یا ماهیانه به ارائه چنین خدماتی می‌پردازند، اما تعداد افرادی که حاضر به گرفتن به چنین خدماتی هستند، بسیار اندک است.
صندوق امانات یکی از سرویس‌های جانبی بانک‌ها به مشتریان جهت تأمین نیازهای امنیتی آنها برای محافظت از دارایی‌های با ارزش آن‌هاست. به زبان ساده صندوق امانات یک گاوصندوق بزرگ است که بخش‌های مختلف آن را افراد مختلف در قالب صندوق‌های کوچک و بزرگ از بانک اجاره کنند. هیچ‌کس ازجمله بانک از محتویات صندوق شما مطلع نخواهد شد و این‌طور نیست که لازم باشد که به بانک بگویید که در صندوق چه چیزی خواهید گذاشت. البته بانک‌ها قوانینی دارند که شما را از گذاشتن موارد خطرناک و مجرمانه منع می‌کنند.
بر اساس گفته‌های چندی از مدیران و کارکنان بانک‌های پایتخت از هر 200 نفر مراجعه‌کننده در روز تنها 2 نفر خواهان اخذ چنین صندوقی هستند. علت هم این است که برخی افراد اشیای خود را آن‌قدر گران‌بها ندانسته که حاضر باشند برای نگهداری‌شان در صندوق بانک‌ها مبلغی خرج کنند؛ استدلال این افراد و بهتر است بگوییم که اکثر افراد جامعه این است که صندوق امانات برای کسانی به درد بخور است که مجموع دارایی‌هایشان سر به فلک می‌زند.
از سوی دیگر برخی دیگر خرید یک گاوصندوق سیستم پیچیده و نگهداری آن در محلی که نزدیک به خودشان باشد بر هر چیز دیگری ترجیح می‌دهند. پلیس مبارزه با سرقت نیز در این رابطه به فرهنگ‌سازی استفاده از صندوق امانات و همچنین گسترش آنها توسط بانک‌ها جهت کاهش سرقت از منازل تأکید نموده است.
تا چندی پیش تنها بانک‌های دولتی ملزم به ارائه چنین خدمتی بودند؛ اما در حال حاضر اکثر بانک های دولتی و خصوصی با دریافت مبلغی به اجاره صندوق می‌پردازند. ملت، کارآفرین، کارگشایی، اقتصاد نوین، تجارت، صادرات، سامان، شهر و بانک ملی از جمله بانک‌های فعال در این زمینه هستند که هر کدام شرایط خاصی برای متقاضیان دریافت صندوق در نظر گرفته‌اند. برای ترغیب مردم به استفاده از این صندوق امانات، در دسترس بودن و مقرون به صرفه بودن آنها باید درن ظر گرفته‌شود، همچنین متقاضیان باید به امنیت این صندوق ها اطمینان داشته باشند.
صندوق‌های امانات بانکی در انواع مختلفی عرضه شده است از جمله صندوق‌های امانات الکترونیکی (دیجیتال) ، صندوق امانات نیمه الکترونیکی (مکانیکی-الکترونیکی) و صندوق امانات رباتیک.
تدابیر امنیتی صندوق امانت
از جمله تدابیر امنیتی که بانک‌ها برای صندوق امانتشان در نظر گرفته‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درب ورودی سالن صندوق امانات برخی از بانک‌ها که از سامانه صندوق امانات سپید باکس استفاده می‌نمایند مجهز به سیستم های هوشمند بیومتریک همچون تشخیص چهره، اثر انگشت و کارتخوان است و از طریق سیستم رایانه‌ای قابل نظارت و کنترل می‌باشد.
- در سیستم های قدیمی‌تر هر صندوق امانت بانک دارای قفل اختصاصی بوده که قفل هر صندوق دو کلید مخصوص دارد، که هر دو کلید در زمان واگذاری صندوق به دارنده صندوق تحویل می‌شود، اما در بانک‌هایی که از سامانه های جدیدتری همچون سپید باکس استفاده می‌نمایند صندوق ها کاملا الکترونیکی بوده و فرد برای دسترسی به صندوق خود ملزم به حمل یا در اختیار داشتن کلید فیزیکی نبوده و تنها با احراز هویت بیومتریک و با استفاده از اثر انگشت، تشخیص چهره و … به سادگی و با امنیت بسیار بالا به صندوق خود دسترسی خواهد داشت.
- صندوق‌های امانت بانک در سالنی مخصوص و در محل امنی قرار داد که با بستن درب محوطه محوطه خزانه، دسترسی به آنها مقدور نیست و هنگام مراجعه دارنده صندوق، درب ورودی محوطه خزانه باز و پس از ورود و یا خاتمه کار مجددا بسته می‌شود.
به تازگی برخی از بانک‌ها با استفاده از سامانه مدیریت صندوق امانات سپیدباکس شرکت سپید سیستم شریف، به واگذاری صندوق امانات الکترونیکی در شعب خود اقدام نموده‌اند.
در سیستم های قدیمی‌تر امکان پیگیری و مطلع شدن از دسترسی به صندوق در گذشته کار آسانی نبود، اما در سامانه های هوشمند گزارش کامل تمام دسترسی ها در اختیار خواهد بود و صاحب صندوق در لحظه از دسترسی به صندوق مطلع خواهد شد.
